Risico's voor digitalisering beperken met behulp van medewerkersfeedback

Klaus Konrad

Digitalisering is een proces waarbij de productiviteit van een organisatie verhoogd wordt door meer automatisering, digitale workflows en tools te introduceren. Hoe succesvol dit proces is, hangt echter sterk af van de bestaande organisatiecultuur.

Risico’s van digitalisering beperken met behulp van medewerkersfeedback

Meer digitalisering op de werkvloer

De pandemie is een sterke drijfveer geweest voor digitalisering van organisaties. Door de lockdowns werden veel medewerkers gedwongen om op afstand samen te werken. Dit heeft de deuren geopend voor nieuwe manieren van werken waar eerst nog terughoudend naar werd gekeken. 

Nieuwe digitale platforms moesten helpen om de dagelijkse gesprekken op de werkvloer – vaak een waardevolle bron voor innovatie – te vervangen. Ook onboarding, training en persoonlijke ontwikkeling verplaatsten zich van klassikale en on-site settings naar de digitale wereld.

Bestrijd de risico’s voor succesvolle digitalisering

Ontdek wereldwijde inzichten in het bestrijden van risico’s voor succesvolle digitalisering.

Download

Digitalisering en het werken van de toekomst

Digitalisering is inmiddels uitgegroeid tot een essentieel component van het Het nieuwe werken. Hoewel er veel aandacht is voor welke impact het werken van de toekomst zal hebben op de arbeidsmarkt, vooral omdat het soort werk zelf zo verandert, is digitalisering pas echt nuttig als dit ook een positief effect heeft op de productiviteit. 

Maar een hogere productiviteit realiseer je niet met machines alleen. De mensen zelf zijn en blijven de kern van elke organisatie. Dat betekent dat traditionele vraagstukken, bijvoorbeeld op het gebied van organisatiecultuur en teamcohesie, nog ingewikkelder worden wanneer nieuwe digitale tools ook een rol gaan spelen. 

Organisatiecultuur, teamcohesie en digitalisering zijn niet lineair verbonden, maar versterken elkaar wederzijds. Organisatiecultuur en teamcohesie beïnvloeden de acceptatie en implementatie van digitale hulpmiddelen en nieuwe manieren van werken, en zijn dan ook doorslaggevend voor het rendement op investeringen in digitale oplossingen.  

Organisatiecultuur en digitalisering 

Digitale tools en processen worden vaak als afzonderlijk domein beschouwd, maar daarbij vergeet men dat ze altijd geïmplementeerd worden in een bestaande organisatiecultuur. De aanwezige organisatiecultuur is bepalend voor hoe succesvol een digitaliseringsproces zal verlopen. Daarnaast kan digitalisering niet eerder geïdentificeerde problemen aan het licht brengen. Dit is dan ook de perfecte kans om deze als nog aan te pakken. 

Organisatiecultuur is van grote invloed op hoe medewerkers denken over de digitaliseringsstrategie van de organisatie. Eerlijk mogen en durven communiceren, een goede teamcohesie en nog veel meer andere zaken zijn essentieel voor een goede organisatiecultuur en employee experience.  

Wat is ‘organisatiecultuur’?

“De organisatiecultuur is ‘hoe het er aan toe gaat’ binnen een organisatie”, aldus Robbie Katanga. En dan gaat het er natuurlijk niet om dat alles altijd op dezelfde manier moet. Het gaat erom dat een organisatie de drijfveren voor interne variaties in de bedrijfsvoering in kaart kan brengen.

“Veel organisaties zien hun organisatiecultuur als één geheel, maar dat is eigenlijk geen goede benadering”, vertelt Paul Millerd. “Natuurlijk zul je gemeenschappelijke culturele elementen tegenkomen in een grote organisatie, maar de écht belangrijke cultuur vind je binnen de afzonderlijke teams.” 

De manier waarop mensen binnen teams met elkaar samenwerken is bepalend voor hoe de ‘organisatiecultuur’ in elkaar zit. De band tussen de leden van een team wordt ook wel de teamcohesie genoemd.  

Het effect van digitalisering op de organisatiecultuur

De productiviteitsparadox 

Vandaag de dag bestaat bijna de helft van mondiale IT-uitgaven uit investeringen in de digitale transformatie. 

Dit is met name omdat de OESO (Organisatie voor Europese samenwerking en Ontwikkeling) heeft aangekaart dat de groei in productiviteit in OESO-landen de laatste paar decennia aanzienlijk is gedaald.

Het Duitse nationale instituut voor de statistiek (Statistisches Bundesamt) heeft ook aangegeven dat de arbeidsproductiviteit in Duitsland en de rest van Europa afneemt. Het noemt dit fenomeen van een toegenomen digitalisering, maar een lagere productiviteit de ‘productiviteitsparadox’.

De adoptiesnelheid en impact van geïmplementeerde digitale technologieën verschilt sterk van organisatie tot organisatie. Hetzelfde geldt voor eigen transformatieprocessen die gericht zijn op het stimuleren van groei, het genereren van nieuwe kansen en het creëren van concurrerende klant- en medewerkerservaringen.  

Bovendien speelt ook de organisatiecultuur een belangrijke rol in de slagingskans van een strategische transformatie.  

Belemmeringen voor digitalisering 

Verschillende aspecten van de cultuur binnen een organisatie kunnen een risico vormen voor het welslagen van een digitale transformatie. Voorbeelden hiervan zijn:  

  • Samenwerking: Hebben de medewerkers de juiste band om een volledig digitale werkrelatie in stand te houden?
  • Management: Beschikken de managers over de nodige aangepaste vaardigheden? Zijn ze in staat om medewerkers op afstand te managen, te stimuleren en hun prestaties naar behoren te sturen? 
  • Tools: Kan iedereen overweg met het digitale landschap van nieuwe tools in de waardeketen?
  • Cyberveiligheid: Beschikt iedereen over de nodige vaardigheden en mindset om het alsmaar toenemende aantal cyberdreigingen het hoofd te bieden?
  • Verkopen: Kan je team de toegevoegde waarde van nieuwe digitale oplossingen aan klanten verkopen, vooral nu steeds meer organisaties selfservice-workflows bieden die voorheen door een persoon werden beheerd?
  • Gedrag: Zijn er rolmodellen die kunnen laten zien wat de nieuwe manier van werken is?
  • Zijn organisaties in staat om de digitale kloof te overbruggen en ervoor te zorgen dat hun medewerkers bekend raken met de digitale wereld? 

Dit zijn allemaal risico’s voor een geslaagde digitaliseringsstrategie. 

Employee Experience Review

Ontdek hoe medewerkers over de hele wereld verschillende delen van de employee experience ervaren en hoe dit de employee experience beïnvloedt.

Download

Omgaan met de risico’s van digitalisering 

De digitale transformatie van een organisatie heeft natuurlijk ook effect op de organisatiecultuur. Als er geen rekening wordt gehouden met de zorgen van de medewerkers, kan dat leiden tot een lagere acceptatiebereidheid van digitale tools, of zelfs weigering om ermee te werken. Ongeacht of dat voortvloeit uit twijfel over de effectiviteit of onzekerheid van de medewerker. De belangrijkste zijn:  

  • Gaat dit mijn werkrelaties veranderen?
  • Hoe worden mijn prestaties gemeten en beoordeeld?
  • Krijg ik de kans om mijn vaardigheden uit te breiden?
  • Blijft mijn functie straks nog wel bestaan?
  • Kunstmatige intelligentie weet al zoveel over me. Is dat wel veilig? Hoe zit het met vertrouwelijkheid van gegevens?
  • Algoritmes vind je overal, maar zijn ze ook altijd eerlijk?
  • Kan ik de balans tussen werk en privé waarborgen als mijn organisatie ‘always on’ is? 

Bestrijd de risico’s voor succesvolle digitalisering

Ontdek wereldwijde inzichten in het bestrijden van risico’s voor succesvolle digitalisering.

Download

Om problemen te voorkomen, moeten organisaties deze vragen serieus nemen tijdens hun risicobeoordeling. Normaal gesproken worden de mogelijke risico’s beheerd op basis van een inschatting van een vakdeskundige en hogere managers, die de resultaten vervolgens delen met het verantwoordelijke management. Het management kiest er dan voor of dit een acceptabel risico is of dat er iets aan gedaan moet worden.  

De visie van de mensen binnen de organisatie kan echter ook risico’s met zich meebrengen. Traditioneel werd een risico-inschatting gemaakt aan de hand van het inzicht dat het management had in zijn medewerkers. Met oplossingen voor medewerkersfeedback, zoals Effectory, kunnen organisaties gefundeerde beslissingen nemen wanneer ze deze risico’s inschatten.  

Uit ons onderzoek blijkt dat digitaliseringsprocessen en de transitie naar het nieuwe werken spaak kunnen lopen als het management de ervaring van medewerkers uit het oog verliest. Wanneer we bijvoorbeeld vragen of managers weten wat er op de werkvloer speelt, zegt 80% van alle senior managers en 70% van alle middenmanagers van wel, terwijl slechts 59% van alle niet-managers het hiermee eens is. Dat is een groot verschil. 

Als we kijken naar de mondiale benchmarkdata van Effectory, lijkt zo’n verschil in visie ook wel verklaarbaar. Puur door hun rol alleen al hebben managers een positievere blik op de onderneming, beleidsregels, werkwijzen en werkomgeving. 

Uit analyse en ervaring blijkt dat een verschil van 11 procentpunten tussen de visie van managers en medewerkers het breekpunt is. Dit wordt ook wel de ‘leiderschapskloof’ genoemd. Bij een verschil van 11% of meer op dit soort belangrijke vraagstukken, is het raadzaam om actief actie te ondernemen om deze leiderschapskloof te verkleinen. Bijvoorbeeld door betere communicatie van leidinggevenden richting hun teams, door communicatiemethoden opnieuw in te richten of door de visie van het management op de gang van zaken bij te stellen. 

De leiderschapskloof: fundamentele risico’s voor een succesvolle digitalisering  

Er zijn specifieke fundamentele aspecten van de organisatiecultuur die bepalend zijn voor de slagingskans van een digitale transformatie. Effectory heeft onderzoek gedaan naar de impact van de leiderschapskloof binnen deze aspecten. Uit dit onderzoek kwamen vijf veelvuldig onderschatte risico’s in de organisatiecultuur naar voren.

Ons rapport Medewerkersfeedback en organisatieverandering: omgaan met risico’s op weg naar succesvolle digitalisering is gebaseerd op data afkomstig uit uitgebreide interviews met medewerkers over de hele wereld. Het laat zien hoe zij denken over digitalisering en het bijbehorende change management binnen hun organisatie. Het maakt ook duidelijk hoe de visie van medewerkers op deze thema’s verschilt van die van hun leidinggevenden.

In deze analyse verklaren we waarom het zo belangrijk is om dit verschil aan te pakken. Daarnaast laten we zien hoe een strategie voor medewerkersfeedback kan helpen deze kloof te dichten, en kan bijdragen aan een dynamische, inclusieve en productieve organisatiecultuur en een geslaagde transitie naar het werken van de toekomst.

Ontdek alles over onze oplossingen in de demo

Wil je meer weten én zien van onze feedbacktools? Vraag een demo aan.

Aanvragen