Werkdruk is niet altijd slecht. Een beetje druk kan ertoe leiden dat medewerkers zichzelf overtreffen en flow ervaren. “Omdat extra inspanningen echter een lichamelijke en geestelijke prijs hebben, is tijdig herstel belangrijk,” zegt consultant Albert Beije Ramirez van Effectory. Als dat onvoldoende gebeurt, kunnen medewerkers in een toestand van continue activatie terecht komen. Uiteindelijk kan daardoor lichamelijke en geestelijke uitputting ontstaan en burn-out (bron: Maslach, Schaufeli & Leiter, 2001).
23% van de medewerkers in het onderwijs heeft burn-out klachten
23% van de onderwijsmedewerkers heeft burn-out klachten. In geen enkele bedrijfstak is het aantal burn-out klachten zo hoog. Dat blijkt uit een onderzoek van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) en TNO onder ruim 60 duizend mensen uit alle bedrijfstakken.
Download het artikel ‘Het belang van bevlogen medewerkers’ gratis
Bevlogen medewerkers maken het verschil binnen een organisatie. Bevlogen medewerkers zetten zich in om het beste uit zichzelf te halen en uit hun werk.
DownloadenDe beleving van werkdruk
Een burn-out ontstaat pas na langdurige overbelasting en stress, meestal zowel privé als professioneel. “Werkgevers hebben slechts gedeeltelijk invloed op het ontstaan van een burn-out bij medewerkers”, zegt Beije Ramirez. “Toch kan je als organisatie maatregelen nemen om hen te beschermen.”
Als je bijvoorbeeld werkt aan bevlogenheid, rolduidelijkheid en autonomie, kun je het burn-outrisico aanzienlijk verminderen, blijkt uit een grootschalige studie van Effectory.
Zo is het belangrijk dat medewerkers weten welke taken er moeten worden uitgevoerd en welke daarbij prioriteit krijgen. Het tegendeel zorgt voor onrust. Rolonduidelijkheid kan ontstaan door zwalkend beleid, slecht management, tegenstrijdige signalen en een gebrek aan feedback. Ook onervarenheid van medewerkers kan er de oorzaak van zijn.
Een hoge mate van autonomie kan de beleving van werkdruk daarnaast ook verbeteren. Beije Ramirez: “Hebben medewerkers zelf invloed op hun eigen planning en indeling van het werk? Voldoende autonomie kan een gevoel van onmacht voorkomen.”
Wat zegt dit specifiek over het MBO?
Van de MBO-docenten ervaart momenteel 54,9% een te hoge (45,2%) of een veel te hoge werkdruk (9,7%). 44,4% vindt zijn of haar werkdruk ‘goed’. Dat blijkt uit metingen door Effectory onder 35.901 medewerkers bij in totaal 58 MBO-instellingen tussen oktober 2016 en december 2018. Voor alle MBO-medewerkers samen, dus inclusief het ondersteunend en beheerspersoneel (OPB), ligt de werkdruk iets lager: 45,8% vindt zijn of haar werkdruk te hoog (38,1%) of veel te hoog (7,7%).
Lichte verbetering in werkdruk
Wanneer de huidige werkdruk wordt vergeleken met een vorige meting door Effectory, is er sprake van een lichte daling. In vergelijking met 2,5 jaar geleden is de werkdruk in het MBO iets verbeterd. Toen bleek dat 50,6% van alle MBO-medewerkers zijn of haar werkdruk goed vond. Nu is dat 52,5%. Daarnaast is het percentage medewerkers dat zijn of haar werkdruk veel te hoog vindt, gedaald van 8,8% naar 7,7%.
Bezoek het congres op 26 november
Meer weten over werkdruk in het onderwijs? Bezoek het jaarcongres 2019 HRM & het Onderwijs op 26 november in Bussum. Daar spreken onder meer voorzitter Sociaal-Economische Raad (SER) Mariëtte Hamer en oud-voetbalinternational en onderwijskundige Hans van Breukelen. Effectory organiseert op dit congres een workshop over bevlogen omgaan met werkdruk.
Tijdens deze workshop leer je over het verband tussen bevlogenheid en werkdruk én ga jij op zoek naar hoe je zelf vanuit bevlogenheid tegenwicht kan bieden aan je eigen ervaren werkdruk. De inzichten en werkvormen uit de workshop kan je vervolgens toepassen in (team)coaching rondom bevlogenheid en werkdruk in je eigen organisatie. Meer weten over de workshop? Neem contact met Douwe van der Zee, Lisanne Pistorius of Albert Beije Ramirez.
Staking op 6 november
Op 6 november staakte het basis-, speciaal- en voortgezet onderwijs opnieuw.
De onderwijsbonden willen met deze staking – op dezelfde dag dat de Tweede Kamer de nieuwe onderwijsbegroting behandelt – aandacht vragen voor het aanhoudende docententekort, de lage salarissen en de werkdruk in het onderwijs.
KADER: Onderwijs in top 3 van sectoren met hoogste werkdruk
Volgens CBS-cijfers staat het onderwijs in de top drie van bedrijfstakken met de hoogste werkdruk. 44,3% van alle onderwijsmedewerkers ervaart volgens het CBS een hoge tot zeer hoge werkdruk. Ter vergelijking: voor alle werkenden samen ligt dat percentage op 38,1.
KADER: Werkomgeving is van invloed op ontstaan van een burn-out
Een burn-out ontstaat door een chronische mismatch tussen medewerker en werkomgeving, op één of meer van de onderstaande vlakken (Maslach & Leiter, 1997). Werkdruk is slechts één van die factoren.
Werkdruk
Bij een hoge taaklast en/of gebrek aan ervaring of capaciteiten.
Autonomie
Wanneer medewerkers niet genoeg middelen, informatie of beslissingsbevoegdheid hebben om hun werk goed uit te kunnen voeren.
Waardering
Wanneer medewerkers een te lage financiële beloning krijgen, wanneer ze het gevoel hebben dat hun harde werken genegeerd of niet gewaardeerd wordt, of wanneer de medewerker zelf niet trots is op het werk dat hij of zij doet.
Werksfeer
Wanneer medewerkers het positieve contact verliezen met hun collega’s. Medewerkers functioneren het beste wanneer ze blijdschap, trots en humor delen met andere medewerkers die ze leuk vinden en respecteren. Wat het meest schadelijk is voor de werksfeer, is een chronisch conflict of slechte relatie met een directe collega.
Rechtvaardigheidsgevoel
Wanneer er ongelijkheid bestaat tussen medewerkers, bijvoorbeeld in beloning of werkdruk.
Waarden
Wanneer de waarden van de organisatie niet in overeenstemming zijn met de eigen waarden of wanneer er sprake is van onethisch gedrag op de werkvloer.
People Analytics
Met People Analytics vind je antwoord op complexe vraagstukken binnen je organisatie, zoals onder andere prestaties, werkdruk, en retentie van medewerkers.
bekijk nu