De zorgvrijwilliger aan het woord

• Facebook
• X
• Linked In

Vrijwilligerswerk heeft daarom een centrale rol gekregen binnen zorgorganisaties. Door meer beroep te doen op zorgvrijwilligers proberen zij betaalde hulp terug te dringen. Dit maakt de zorgvrijwilligers belangrijker dan ooit tevoren. Zij verrichten onbetaald werk voor mensen die hun zorg en ondersteuning hard nodig hebben. Daarnaast neemt de verantwoordelijkheid van de zorgvrijwilliger steeds meer toe doordat zij te maken krijgen met complexere vraagstukken. Het wordt daarom steeds belangrijker om zorgvrijwilligers te behandelen als reguliere medewerkers. Naast het ophalen van feedback van medewerkers, wordt het voor zorgorganisaties ook steeds vanzelfsprekender om feedback van zorgvrijwilligers op te halen. Effectory is marktleider op het gebied van medewerkersonderzoeken en biedt zorginstanties graag de kans om ook de vrijwilligers een stem te geven.

In dit artikel gaan wij in op de meest opvallende ontwikkelingen bij vrijwilligers binnen de zorgsector. Aan het woord komen Lizette van Kersbergen (vrijwilligerscoördinator bij Sjaloom Zorg) en Marjolein Dompeling (vrijwilligerscoördinator bij Zorggroep Reinalda).

De meerwaarde van zorgvrijwilligers

Het personeelstekort in de zorg groeit en brengt het bieden van goede zorg in gevaar. Ook hierdoor krijgen zorgvrijwilligers een steeds belangrijkere rol. Zij verhogen namelijk de kwaliteit van de zorg, doordat zij persoonlijke aandacht geven aan cliënten en daarnaast de medewerkers kunnen ondersteunen bij werkzaamheden. Bij veel zorgorganisaties waaronder Sjaloom Zorg, helpen zorgvrijwilligers mee bij alle dagelijkse werkzaamheden en daarnaast doen ze leuke dingen met de bewoners. Hetzelfde geldt voor Zorggroep Reinalda. Hier richten de zorgvrijwilligers zich voornamelijk op het stuk recreatie en het welzijn van de ouderen. “Het zijn vaak vertrouwde maatjes voor de ouderen en dit is heel belangrijk voor het geluk van deze mensen”, aldus Marjolein. 

“Het zijn vaak vertrouwde maatjes voor de ouderen en dit is heel belangrijk voor het geluk van deze mensen”, aldus Marjolein.

Daarnaast blijkt uit onderzoek van Effectory dat vrijwilligers bovengemiddeld betrokken en bevlogen zijn in vergelijking met de reguliere medewerkers. De vrijwilligers scoren gemiddeld een 8 op betrokkenheid en bevlogenheid, terwijl zorgmedewerkers gemiddeld een 7,5 scoren. Vrijwilligers hebben zowel een hart voor de organisatie, als hart voor de cliënt. De zorgvrijwilliger weet vanuit zijn betrokkenheid vaak heel goed te benoemen waar de zorgvrager behoefte aan heeft. Aan de ene kant verhogen zorgvrijwilligers hiermee de kwaliteit van de aandacht voor de hulpbehoeftigen; anderzijds kunnen de kosten gereduceerd worden door het inzetten van vrijwilligers.

Download het artikel ‘Het belang van bevlogen medewerkers’ gratis

Bevlogen medewerkers maken het verschil binnen een organisatie. Bevlogen medewerkers zetten zich in om het beste uit zichzelf te halen en uit hun werk.

Downloaden

Betrokken zorgvrijwilligers

Aan motivatie is er geen gebrek bij de zorgvrijwilliger, maar er zijn ook een aantal punten waarop nog veel te winnen valt. Veel zorgvrijwilligers voelen dat er geen gelijke behandeling is tussen hen en andere zorgmedewerkers. Zo blijkt uit onderzoek van Effectory dat zorgvrijwilligers vinden dat ze onvoldoende gehoord en geïnformeerd worden. Vrijwilligers willen vaker meepraten over organisatiebrede onderwerpen, willen meer horen wat er speelt in de organisatie en zouden vaker willen horen wat er speelt bij de cliënten waar zij zich voor inzetten. Effectory toont in onderzoek aan dat vrijwilligers op deze punten laag scoren, en hier veel verbeterd zou kunnen worden. Zeker nu de grens tussen zorgvrijwilligers en medewerkers steeds meer vervaagt. Door het tekort aan medewerkers en de toegenomen werkdruk, voeren de vrijwilligers steeds vaker taken uit waar eerder alleen reguliere zorgmedewerkers toegerust waren.

Deze ontwikkelingen maakt dat het steeds belangrijker wordt om de zorgvrijwilligers volledig te betrekken bij de organisatie. Door ze uit te nodigen voor werkoverleggen en ze deel te laten nemen aan teamactiviteiten kan dit bevorderd worden. Op deze manier krijgt de zorgvrijwilliger het gevoel net zo belangrijk te zijn als de medewerkers. Doordat dit vaak onvoldoende gebeurt, voelt de zorgvrijwilliger zich niet gehoord. Marjolein van Zorggroep Reinalda geeft aan dat dit heel begrijpelijk is – haar manier om de zorgvrijwilligers betrokken te houden, is door ze volledig op de hoogte te stellen van alle ontwikkelingen binnen de organisatie en door goed naar ze te luisteren. “Ik ken alle vrijwilligers bij naam en ik laat vaak mijn gezicht zien, hierdoor voelen zij zich serieus genomen”, zegt ze. Bij Sjaloom Zorg wordt er ook aandacht besteed aan deze erkenning. Zo organiseert Lizette eens per jaar een diner voor alle zorgvrijwilligers, waar ook de directeur aansluit om met hen in gesprek te gaan.

Door vrijwilligers erkenning te geven voor hun werkzaamheden, geef je hen het gevoel dat ze er toe doen. Zo voelen zij zich gewaardeerd. Uit onderzoek van Effectory blijkt dat medewerkers die trots zijn op hun werkzaamheden meer plezier hebben in het werk. Bovendien blijkt ook dat zij zich meer betrokken voelen. Dit geldt zowel voor betaalde medewerkers als vrijwilligers in de zorg. Een belangrijke factor om betrokkenheid te stimuleren onder zorgvrijwilligers, is verantwoordelijkheid. Zo blijkt uit de onderzoeken die Effectory heeft uitgevoerd in de zorg dat vrijwilligers het erg belangrijk vinden om voldoende verantwoordelijkheden én beslissingsbevoegdheid te hebben in hun werk.

Feedback vragen aan je medewerkers

De checklist is beknopt maar vol handige tips voor het opzetten van een succesvol medewerkersonderzoek!

downloaden

Wat verder bijdraagt aan de betrokkenheid onder zorgvrijwilligers is het bevorderen van de samenwerking tussen de vrijwilligers en de medewerkers. Door hen te laten samenwerken in teams kunnen ze elkaar helpen en van elkaar leren. Bijvoorbeeld door het uitwisselen van opgedane kennis, vaardigheden en tips. Door elkaar hulp te bieden en feedback te geven, kan de band tussen deze twee partijen versterkt worden.

Organisaties dienen hier voldoende aandacht aan te besteden en goede randvoorwaarden te creëren waarin deze samenwerking tot stand kan komen. Op deze manier kan er een volwaardig en gelijkwaardig team ontstaan met zorgvrijwilligers en medewerkers. Met oog op toekomstige ontwikkelingen als vergrijzing zal de schaarste op de arbeidsmarkt enkel toenemen. Een prettige werkomgeving – voor medewerkers én voor vrijwilligers – was nog nooit zo belangrijk. Bovendien wordt de vraag naar ‘zorg op maat’ almaar groter, wat het des te belangrijker maakt om niet alleen je medewerkers, maar ook je vrijwilligers mee te nemen in ontwikkelingen op de werkvloer.

Een stem geven

Sjaloom Zorg en Zorggroep Reinalda zijn slechts een kleine greep uit de ruim tien organisaties die in het afgelopen jaar een vrijwilligersonderzoek hebben uitgevoerd met Effectory. Met het doel feedback ophalen; zien wat er goed gaat en wat er beter kan volgens de zorgvrijwilligers. Bij Sjaloom Zorg worden er veel acties uit het vrijwilligersonderzoek gehaald om zorgvrijwilligers aan te trekken en te behouden. Zo bieden ze bij Sjaloom Zorg naar aanleiding van het onderzoek workshops aan, om de scholingsbehoefte van zorgvrijwilligers te vervullen. Dit is belangrijk geeft Lizette aan:

“Wij willen onze vrijwilligers behouden en bieden ze daarom waar ze behoefte aan hebben”

Daarnaast wordt bij Sjaloom Zorg het vrijwilligersonderzoek tegelijkertijd met het reguliere medewerkersonderzoek uitgevoerd om het beleidsplan van de organisatie op te stellen. “De vrijwilligers zijn bij ons net zo belangrijk als de medewerkers, daarom is het voor ons vanzelfsprekend om hun inzichten ook mee te nemen in het beleid van Sjaloom Zorg. Het is echt zonde als je daar niks mee doet”, aldus Lizette. Ook bij Zorggroep Reinalda wordt het vrijwilligersonderzoek enorm goed ontvangen. Marjolein is er van overtuigd dat de aanvullende feedback van zorgvrijwilligers een waardevolle toevoeging is om als organisatie te blijven groeien en ontwikkelen. Door de medewerkersfeedback te combineren met feedback van de vrijwilligers, krijg je vanuit een ander perspectief inzicht in de organisatie. Vrijwilliger zien en vinden andere dingen dan medewerkers waardoor hun inzichten een waardevolle toevoeging kunnen zijn om als organisatie te blijven groeien.

Kortom, de ontwikkelingen binnen de zorgsector vragen om een nieuw vrijwilligersbeleid. De zorgvrijwilligers verrichten steeds meer belangrijke en complexe taken bij de organisaties waar zij zich vol passie en energie voor inzetten. Het is nodig om zorgvrijwilligers en medewerkers als gelijkwaardig te beschouwen. Door ze volledig te betrekken bij de bedrijfsvoering en ze mee te nemen in besluitvormingsprocessen, krijgen de zorgvrijwilligers de erkenning die zij verdienen. Een goed uitgevoerd vrijwilligersonderzoek kan bijdragen aan deze ontwikkelingen. Het is een manier om hen een stem te geven in de organisatie. Je kunt zo meer waardevolle feedback ophalen. Door naar je medewerkers én vrijwilligers te luisteren, kan je als organisatie blijven groeien.