Organisatieontwikkeling: continu in beweging

Guido Heezen

Bij de term ‘organisatieontwikkeling’ werd vroeger vaak gedacht aan reorganiseren. Daarbij ging het dan om grootschalige veranderprojecten, die eens in de zoveel tijd op de agenda stonden. Hoe anders is dit nu. Een moderne organisatie is altijd in beweging en vormt zich elke dag naar nieuwe marktontwikkelingen. Wendbaarheid, innovatief vermogen en creativiteit zijn belangrijker dan ooit.

Organisatieontwikkeling: continu in beweging

Het is de grote angst van veel bestuurders: van de ene op de andere dag voorbijgestreefd worden door een start-up-innovatie, terwijl niemand dit aan zag komen. Dat lijkt misschien onwaarschijnlijk, maar toch gebeurt het elke dag.

Bekende voorbeelden zijn de impact van Netflix op de DVD of de invloed van Whatsapp op de SMS bundel van de traditionele telecomgiganten. Wie dit wil voorkomen, zorgt dat organisatieontwikkeling onderdeel is van de dagelijkse routine. Eens in het jaar reorganiseren sluit niet meer aan op het razendsnelle tempo waarin de wereld zich in de 21e eeuw ontwikkelt.

Organisatieontwikkeling en verandermanagement

Voor veel directieleden is dit een flinke uitdaging. Hoe ontwikkel je je continu en blijf je relevant? Hoe haak je aan op het laatste nieuws en mis je geen technische updates? Hoe houd je feeling met de wensen van klanten en mis je geen innovaties van concurrenten? Het antwoord is simpel: Organisatieontwikkeling is een proces dat je niet meer alleen vanuit de boardroom regelt. Je hebt alle ogen en oren nodig die je tot je beschikking hebt. Alle medewerkers in je organisatie kunnen en moeten hun steentje bijdragen.

Verandermanagement is daarmee een totaal ander vakgebied geworden. Het is niet langer een aparte expertise van de Raad van Bestuur, maar een doorlopend proces waaraan de hele organisatie bijdraagt. Succesvolle organisaties hebben de manier waarop ze naar verandermanagement kijken, allang veranderd. Zij passen zich elke dag een beetje aan en hoeven daarom nooit te reorganiseren.

Basis processen organisatieontwikkeling

Hoe geef je dat proces van continue organisatieontwikkeling vorm? In de basis bestaat het uit drie stappen:

1. Start met je missie, dit is de kern van je organisatie

Wat wil je bijdragen aan de wereld? Waarom bestaat je bedrijf, of zou je het oprichten als het nog niet bestond? Zorg dat je missie helder op papier staat. Houd dit doel voor ogen en kijk kritisch of alle stappen die je neemt hieraan bijdragen.

2. Wat willen klanten van je, waarom kiezen ze voor jou?

Sluit dit aan op je missie? Kijk naar buiten. Hoe bewegen klanten zich, wat zijn hun wensen en behoeften? Kom je ze nog tegen op de plekken waar je (online) vertegenwoordigd bent? Medewerkers weten dit als geen ander. Zij helpen je klanten, adviseren hen, spreken ze elke dag. Zonder de input van je medewerkers heb je geen idee wat er écht in je klant omgaat.

3. Analyseer wat je belangrijkste concurrenten doen.

Je kunt het internet in de gaten houden, maar ook aan klanten vragen welke producten of diensten zij ergens anders inkopen omdat jouw organisatie die niet aanbiedt. En ook hier geldt: vraag het je medewerkers. Met wat voor producten en diensten van concurrenten wordt sales geconfronteerd aan tafel bij prospects? Welke nieuwe trends komt marketing online tegen? Is dit anders of slimmer dan wat je zelf aanbiedt?

Met behulp van deze drie stappen kun je de juiste richting voor je organisatie bepalen. Hierbij verlies je de noodzakelijke randvoorwaarden natuurlijk niet uit het oog. Ben je technisch en logistiek in staat om deze richting in te slaan? Zo niet, welke stappen moet je dan zetten om daar te komen? Dát wordt het pad van jouw organisatieontwikkeling.

Download gratis het ‘HR Handboek: Hoe moderniseer ik mijn organisatie?’

Wilt u uw organisatie moderniseren in plaats van reorganiseren? In het ‘HR Handboek: Hoe moderniseer ik mijn organisatie?’

Downloaden

Fases in organisatieontwikkeling

Traditionele gedachten -over gefaseerde verandertrajecten- laten we hiermee definitief los. Organisatieontwikkeling is geen statisch proces meer waarin we afgebakende fases onderscheiden. Om je organisatie up-to-date te houden heb je een nieuwe mindset nodig, die vraagt om flexibiliteit ten aanzien van je missie.

Een goed voorbeeld hiervan zien we in de evenementenbranche. In onze huidige anderhalve meter samenleving heeft deze branche het helaas heel zwaar: alle fysieke beurzen en congressen zijn geannuleerd. Toch zijn er organisaties die hier minder onder lijden dan anderen.

Dit zijn de organisaties die de weg naar online evenementen al jaren geleden ingeslagen waren, omdat zij zagen dat dit de toekomst was. Hun missie om mensen samen te brengen en kennis te delen vulden zij al op een nieuwe manier in, aan de ene kant omdat de technologische ontwikkelingen dit mogelijk maakten en aan de andere kant omdat klanten hierom vroegen. Hun innovatieve vermogen en creativiteit heeft ervoor gezorgd dat ze nu succesvol blijven functioneren.

Gratis checklist voor het opzetten van een MTO

Praktische tips voor het opzetten van een medewerkertevredenheidsonderzoek. Vraag de gratis checklist aan.

Downloaden

Een afdeling voor organisatieontwikkeling

Is het een goed idee om een afdeling op te richten die 100% verantwoordelijk is voor  organisatieontwikkeling? Ja! Hoewel alle medewerkers nodig zijn voor input, is het een prima idee om een aantal mensen de leiding te geven: een innovatieteam.

Zij kunnen het verbeterproces coördineren en op de agenda zetten. Het team kan werken aan kleine verbeteringen, zoals het aanpassen van het keuzemenu aan de telefoon. Maar ook aan grote verbeteringen, zoals het aanschaffen van moderne software of het ontwikkelen van een geheel nieuw product.

Idealiter heeft dit team een helicopterview: de cirkelen boven de organisatie en signaleren waar kansen voor organisatieontwikkeling liggen. Hierop zoomen ze in en vervolgens gaan ze ermee aan de slag. Daarvoor hebben ze input van medewerkers nodig. Deze feedback kan het beste verzameld worden door middel van sociale innovatie. Hoe werkt dat?

  • Medewerkers krijgen van het innovatieteam een aantal organisatievraagstukken voorgelegd. Bijvoorbeeld: hoe kunnen we de tijd waarin we onze klanten bedienen halveren? Of: hoe kunnen we onze producten het beste online aanbieden? Medewerkers geven zich vrijwillig op om mee te discussiëren over een vraagstuk naar keuze. Door mensen zelf te laten kiezen, ga je in gesprek met medewerkers die écht geïnteresseerd zijn in het onderwerp.
  • Geef deze medewerkers duidelijke kaders mee. Bijvoorbeeld: de oplossing mag niet meer kosten dan een bepaald bedrag en moet binnen zes maanden te implementeren zijn. Zo help je medewerkers om haalbare ideeën te bedenken.
  • Daarna: laat het los! Medewerkers komen vaak met de meest verrassende input en bekijken ontwikkelvragen elk vanuit hun eigen perspectief.

Benut de feedback van je medewerkers

Natuurlijk is het ook heel handig om structureel naar ideeën ter verbetering te vragen in je medewerkersonderzoek. Bij Effectory eindigen we elk onderzoek met de vraag: welke drie verbeterpunten zie jij voor deze organisatie? De antwoorden slaan vaak de spijker op zijn kop en geven je waardevolle handvatten voor gerichte organisatieontwikkeling. Speel in op actuele trends en blijf scherp door de feedback van je eigen medewerkers.

Ontdek alles over onze oplossingen in de demo

Wil je meer weten én zien van onze feedbacktools? Vraag een demo aan.

Aanvragen